Tur-i Sina manastırı

Tarih 2011
Bölge Balat - İstanbul
Kategori Restorasyon Proje ve Uygulama
İş Tanımı Restorasyon Projesi

Yapılan Çalışma: Rölöve Restitüsyon Restorasyon Projeleri

İstanbul ili fatih ilçesi balat mürsel paşa caddesinde Eyüp yönüne giderken yolun kuzey tarafında 2332 ada 4 parsel de yer almaktadır. Bir fener yapısı olan Tur-i Sina Manastır kütüphanesi mimari anlayışımıza batı kökenli motiflerin girmeye başladığı bir dönemin ürünüdür. Mimari ve işlevsel özellikleri ile de bunu belirlemektedir. Turi Sina Manastırının Hıristiyan toplumundaki yaygın adı AYA YANİ KİLİSESİ dir. Alman mavilerinde de bu şekilde bulunmaktadır.

Restitüsyon çalışmaları yapının üzerinde var olan izlere dayalı olarak, benzer yapıların incelenmesinden ve 1986 yılında hazırlanan Çiğdem Karamanoğlunun tezinden yararlanılarak hazırlanmıştır.

Yapı ana hatlarıyla korunmuş durumdadır. Külliye olarak ele alındığında işlevselliğini halen korumaktadır.

Mürsel paşa caddesinin zamanla yükselmesinden dolayı Turi Sina Manastır yapısı güney cephesi (ön cephesi ) yol kotunun altında kalmaktadır. Manastır yapısına zaman içinde kütüphane ve misafirhanede eklenmiştir. Külliye yapılarına kütüphane ve misafirhane eklenme yeniliği ise XVII yy da ortaya çıkmış kütüphane binası da XVIII yy kitaplıkları ile benzer özellikler taşır.

Turi sina kilisesi ile aynı avluyu paylaşmaktadır. Bina yapıldığı dönemde sosyal ve dini yapılar olarak bir bütün olarak yapılmıştır.

Turi Sina külliyesinde kuzeyde kilise yer almaktadır. Güney batıda misafirhane ve müştemilat güney doğuda kütüphane yer almaktadır. Kütüphane binasının sağ yan cephesinde şu anda kafe olarak kullanılan bir yapı bulunmaktadır. Yapı zamanla arkaya doğru büyütülmüş olup Kütüphane yapısının birinci kat kapısını ve merdivenini kapatmıştır. Birinci kata giriş kafenin içinden sağlanmaktadır. Genel itibari ile moloz taş kullanımı söz konusudur. Ön cephe ve pencere sövelerinde kesme taş kullanılmıştır.

Bina toplam üç kattan oluşmaktadır. Borum kat duvarları 110 cm olup moloz taş duvardır. Duvarlar iç mekanda horasan sıva ile sıvanmıştır. Mekan da yapıyı taşıyan toplam dört tane fil ayağı bulunmaktadır. Döşemeler tonoz şeklinde geçilmiştir. Yapıyı taşıyan bu dört ayak ve tonozlardır. Dış cephede sıralı moloz taş duvar olup iç mekanlar sıva ile kapatılmıştır. Taşıyıcı ayaklar moloz taş ayaktır. Tuğla taş karışımı kemer ve tonoz yapılmıştır. Bodrum kat zemini sıkıştırılmış topraktır.